U bent hier
Integrale aanpak overgewicht: pijler Voorlichting en educatie
Jeugd
Pijler concreet invullen
Hieronder vindt u mogelijkheden om de pijler voorlichting en educatie concreet in te vullen. Kijk daarvoor ook op het interventieoverzicht overgewicht.
- Educatieprogramma’s over gezonde voeding en/of bewegen in het onderwijs en kinderopvang.
- Informatie verstrekken op het gebied van gezond eet- en beweeggedrag: ontbijten, minder frisdrank, meer buiten spelen en bewegen, minder tv- of computergebruik. Dit gebeurt vaak ook in combinatie met programma's op de kinderopvang of school. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van de Basisreeks gezond eten en bewegen van het Voedingscentrum.
- De Jeugdgezondheidszorg heeft de richtlijn overgewicht ter beschikking.
- Voorbeeldfunctie van leiding en leerkrachten.
- De scholing Gezonde Start voor (toekomstige) medewerkers in de kinderopvang (train-de-trainer cursus). Een Gezonde Start leert hoe zij samen met ouders, kinderen een gezonde, actieve en veilige omgeving bieden en zelf het gezonde voorbeeld geven.
- Bewegingsonderwijs op school en buitenschoolse beweegactiviteiten. Bekijk de sport en beweegactiviteiten voor primair onderwijs en voortgezet en middelbaar onderwijs.
- Combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches kunnen het thema ‘voeding’ meenemen in hun activiteiten met kinderen. Bekijk de materialen daarvoor van het Voedingscentrum.
Voorbeeld primair onderwijs: Smaaklessen
Smaaklessen is een lesprogramma over eten en smaak voor de basisschool. Door te proeven, ruiken, voelen, horen en kijken verkennen kinderen hun eten. Kinderen doen smaakproefjes en worden zich bewust van hun eigen smaak en factoren die daarop van invloed zijn. Hun nieuwsgierigheid wordt geprikkeld en door Smaaklessen krijgen kinderen flink wat kennis over eten én ervaring met gezond en duurzaam kiezen.
Voorbeeld voortgezet onderwijs en mbo: Weet wat je eet
'Weet wat je eet' is een lespakket voor het voorgezet onderwijs en mbo over gezonde voeding veilig en duurzaam eten. Het lespakket bestaat uit negen online lessen en een speciale praktijkles waarin de leerlingen ervaren hoe ze verleid worden door de sociale omgeving en het voedselaanbod.
Ouderbetrokkenheid
- De JGZ, kinderopvang, het onderwijs kunnen gebruik maken van de argumentenkaartjes om ouders bewust te maken van het belang van voldoende bewegen en gezond eten. Ouders zijn zich vaak niet bewust van het overgewicht van hun kinderen (lees ook: Ouders in drie stappen enthousiast voor aanpak overgewicht) en de argumentenkaartjes zorgen voor een positieve insteek van het gesprek, aansluitend op de belangen van ouders.
- De JGZ kan gebruikmaken van de Basisreeks gezond eten en bewegen, en de map Praten over Gewicht van het Voedingscentrum.
- Verloskundigen kunnen het Infozien Gezond Groeien uitreiken aan zwangere vrouwen.
- De kinderopvang kan verschillend informatiemateriaal uitreiken aan ouders. Zie ‘ondersteuning voor de kinderopvang’.
- Via het CJG en de Jeugdgezondheidszorg kunnen ouders advies krijgen over opvoeden en gezonde voeding en bewegen.
- Het onderwijs kan meer inzetten op bewegend leren en daardoor op meer presteren en zo een voorbeeldrol richting ouders pakken. Lees meer (voorbeelden) over bewegend leren.
- Informatie over opvoedingsondersteuning en ouderparticipatie.
Wanneer op school of het kinderdagverblijf activiteiten of interventies plaatsvinden rond gezond eten en bewegen, hebben dezen meer kans van slagen als ouders hierbij worden betrokken. Dit vergroot de kans dat kinderen thuis en op school dezelfde boodschappen meekrijgen. Overigens zijn er diverse interventies, zoals Beweegkriebels en B.Slim gericht op de preventie van overgewicht van kinderen die ook gericht zijn op de ouders. Lees meer over Gezonde Kinderopvang en ouders als partners
Voorbeeld: Gewichtige gezinnen
Ouders betrekken is erg belangrijk in de interventie Gewichtige gezinnen. De interventie kent daarom drie ouderbijeenkomsten, vijf huisbezoeken en telefonisch of online contact met het gezin. Thema’s die aan bod komen zijn: kennis en vaardigheden over (het belang van) voeding en bewegen en de relatie tussen gevoelens, gedachten en gedrag. Lees meer over Gewichtige Gezinnen
Volwassenen
Zoals aangegeven, is ten eerste een omgeving die gezonde keuzes faciliteert en stimuleert ontzettend belangrijk. Daarnaast worden volwassenen met voorlichting, educatie en cursussen op weg geholpen bij het maken van gezonde keuzes. Het is van belang om daarbij de sociale omgeving te betrekken.
Pijler concreet invullen
- Online consumenteninformatie over voeding via het Voedingscentrum. Ook geven zij verschillende boeken en informatiefolders uit over specifieke onderwerpen zoals de Schijf van Vijf, overgewicht en diabetes type 2. Tevens zijn er online tools beschikbaar om persoonlijk te werken aan een gezonder eetpatroon.
- Begrijpelijke artikelen over voeding en beweging in de lokale media (suffertje en lokale teletekst).
- Promotieactie in samenwerking met lokale supermarkten / lokale bekendheden.
- Gezonde voeding en bewegen agenderen bij bewoners en management van wooncentra.
Ouderen
Inzetten van interventies specifiek voor de doelgroep 50+, bijvoorbeeld ‘Elke stap stelt’ voor een actievere leefstijl. Bekijk meer sport- en beweegaanpakken voor ouderen
Voorbeeld: Gezond kopen, gezond koken
De interventie Gezond kopen, gezond koken heeft als doel bij vrouwen uit aandachtswijken en/of allochtone vrouwen een gezonde productkeuze te stimuleren en overconsumptie tegen te gaan. Dit wordt mede bereikt door het vergroten van de kennis en bewustwording over de relatie tussen voeding en bewegen (energiebalans) en inzicht in het eigen koop, kook en eetgedrag (productkeuze, portiegrootte, bereidingswijze en energie-inname).
Voorbeeld: Groningen Active Aging Strategy (GAAS)
Ouderen in achterstandswijken bewegen minder dan andere ouderen. Dat verhoogt de kans op chronische aandoeningen en kwetsbaarheid, wat drukt op de gemeentelijke budgetten voor ondersteuning en zorg. GAAS is speciaal ontwikkeld om actief ouder worden te bevorderen bij thuiswonende ouderen (vanaf 65 jaar) die onvoldoende actief en eenzaam zijn en in sociaaleconomische achterstandswijken wonen. De strategie kenmerkt zich door de deelnemers zélf zeer expliciet te betrekken bij de organisatie, inhoud en uitvoering van het beweegprogramma. Lees meer over Groningen Active Aging Strategy