Zorgen dat bestuurders, betrokkenen van andere beleidsterreinen en organisaties waarmee u samenwerkt zich betrokken voelen bij uw lokale gezondheidsbeleid? Dit is een belangrijke voorwaarde voor het slagen van nieuw beleid. Door partners vroegtijdig te betrekken, creëert u draagvlak. Dit is geen eenmalige actie, maar vraagt continu aandacht.
Hoe creëer ik draagvlak?
- Zoek uit wie de belangrijkste partijen zijn en hoe zij zich tot elkaar verhouden.
- Inventariseer hun doelen, belangen, activiteiten, standpunten en werkwijzen. Maak inzichtelijk wat iedereen al bijdraagt aan gezondheid in de gemeente of wijk.
Tip: hier vindt u een uitgebreide uitleg van een krachtenveldanalyse
- Bespreek de urgentie van het probleem en waarom samenwerking nodig is. Besluit welke partij het probleem aankaart. Dit kan de gemeente zijn, maar soms komt de boodschap krachtiger over als professionals of inwoners deze uitdragen.
- Ontdek in een 1-op-1-gesprek welke belangen de ander heeft. Zijn er al raakvlakken? Zoek de win-win-situatie op. Bijvoorbeeld:
- Bekijk in beleidsdocumenten van andere domeinen hoe gezondheidsbevordering daar een bijdrage aan kan leveren.
- Bespreek wat de meerwaarde is van gezondheid voor de andere partij of sector.
Verplaats u in de ander. Houd er rekening mee dat u waarschijnlijk (nog) niet dezelfde taal spreekt en andere organisatienormen en -waarden heeft.
- Probeer aansluiting te vinden bij partijen en inwoners die al gemotiveerd en enthousiast zijn.
- Werk gezamenlijk aan een plan om het probleem aan te pakken. Zo werk je gelijktijdig aan een gezamenlijke taal. Bekijk wie welke rol op zich kan nemen en waar je elkaar kunt versterken.
- Houd rekening met de benodigde randvoorwaarden voor de samenwerking, zoals tijd en geld.
- In sommige situaties kan het handig zijn om met een kleine groep partijen te beginnen, vertrouwen op te bouwen en van daaruit uit te breiden.
- Blijf aandacht besteden aan draagvlak tijdens het samenwerkingsproces. Heeft iedereen nog steeds dezelfde belangen?
- Zorg voor draagvlak in alle lagen van een organisatie , zowel binnen het bestuur als binnen de uitvoerende partners
- Veel activiteiten zijn uit te voeren vanuit de basistaken van betrokken organisaties. Dit biedt de mogelijkheid de activiteiten te verankeren.
- Deel en vier successen.
Voorbeeld: Zoek de juiste ingang bij partijen
’Wij hebben het niet alleen over gezondheid, maar ook over leefbaarheid, veiligheid en ‘je goed voelen’. Bij burgers slaat dat beter aan, omdat het minder betuttelend is. Bij gemeenten biedt het kansen om aan te sluiten bij andere beleidsterreinen. Per gemeente zoeken we de juiste ingang en invalshoek, afhankelijk van wat in die gemeente speelt. Bij de één sluiten we aan bij het armoedebeleid, bij de ander bij de aanleg van een nieuwe weg of de bouw van een hogeschool. Als je met elkaar om tafel gaat en zoekt naar overeenkomsten en gezamenlijke belangen, dan zijn die er vrijwel altijd.’ - Evelyne Linssen, GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst Zuid-Limburg.
Hoe creëer ik bestuurlijk draagvlak?
Draagvlak op bestuurlijk niveau helpt u om problematiek op de agenda te krijgen, met andere beleidsterreinen samen te werken en te investeren in gezondheid op de langere termijn.
- Laat zien aan wethouder(s) waar de gezondheidsproblemen in de gemeente zitten, welke gevolgen deze hebben voor inwoners en wat eventuele maatschappelijke effecten zijn. Geef daarbij een toepasbare oplossingsrichting aan.
- Haak aan bij belangrijke politieke en bestuurlijke thema’s en initiatieven, zoals integratie, armoede en participatie.
- Sluit aan bij de drijfveren en behoeftes van de wethouder(s): waar wil de wethouder mee ‘scoren’? Een wethouder kan pas overtuigen als hij/zij passie heeft voor de initiatieven en zelf de meerwaarde ziet.
- Let op de timing. Sluit aan bij de besluitvorming van gemeenteraad en het college van B en W. Bijvoorbeeld in de periode dat de begroting besproken wordt, is er brede politiek-bestuurlijke aandacht voor inhoudelijke thema’s, beleidskeuzes en de verdeling van budgetten.
- Laat tijdens de uitvoering regelmatig de resultaten zien aan het college van B en W en de gemeenteraad. Zo houdt u ook het onderwerp op de agenda.