Oudere migranten en valangst

Angst voor vallen en valincidenten komen meer voor bij migranten op leeftijd dan bij ouderen van Nederlandse komaf. Ondanks dat ze een verhoogd risicogroep zijn, worden ze niet of nauwelijks bereikt via gangbare kanalen. Daarnaast bleek de aanpak van de erkende interventie Zicht op Evenwicht (ZoE) van het Trimbos-instituut niet aan te sluiten bij de oudere migranten.

Aanpassen interventie

Fatima el Fakiri, projectleider bij GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)  Amsterdam nam het initiatief voor een cultuursensitieve uitvoering van Zicht op Evenwicht. Fatima: ‘Inhoudelijke werkzame elementen zoals doelen stellen en het herkennen en aanpassen van niet-helpende gedachten lieten we staan. Ook de  inzet van getrainde therapeuten bij de uitvoering bleef. Maar de praktische middelen, zoals de manier van aanbieden en uitvoering pasten we aan. Zodat die passen bij de waarden en mogelijkheden van oudere migranten.’ 

Respecteer de cultuur en sluit aan bij de doelgroep

‘Op basis van ervaringen en vanuit focusgroepsgesprekken met oudere migranten weten we dat werven met een flyer en adverteren in huis-aan-huisbladen niet goed werkt. De schriftelijke werving uit Zicht op Evenwicht was een te grote drempel voor deze mensen om zich aan te melden omdat ze de informatie niet goed begrijpen.’

Fatima: ‘We besloten mondeling te werven via sleutelfiguren en vrijwilligers uit de eigen gemeenschap, ook omdat het winnen van vertrouwen van de doelgroep erg belangrijk is. Voor Turkse en Marokkaanse ouderen organiseerden we de cursussen apart voor mannen en vrouwen.’

Daarnaast pasten een aantal voorbeelden uit de cursus niet bij deze doelgroep. Zo spreekt een vrouw die bang is om ’s avonds naar een concert of theater te gaan deze groep niet aan en roept reacties op zoals:  ‘Ja maar, wij doen dit soort dingen helemaal niet.’

Meer beeld, minder woorden, minder complex

Het merendeel van de doelgroep is analfabeet en/of laagopgeleid. Het was een uitdaging om de informatie te vertalen voor laaggeletterde ouderen met weinig (achtergrond)kennis van de gezondheidszorg en beschikbare voorzieningen.

‘Toch is het gelukt,’ vertelt Fatima: ‘Bi-culturele therapeuten gaven de cursus in de taal van de deelnemers en we lieten de huiswerkopdrachten en het bijbehorende boek weg. Ook vertaalden we veel teksten in aansprekende beelden, passend bij de doelgroep.’

Moeilijke onderwerpen lieten ze vaker terugkomen en juist de meest praktische/eenvoudige topics kwamen eerst aan bod. Omdat deelnemers niet wisten welke hulpmiddelen er beschikbaar zijn voegden ze het gebruik en de financiering van hulpmiddelen aan de cursus toe.

Resultaat

Uit de evaluatie van de pilot  blijkt de participatiegraad en de waardering hoog te zijn, zowel van de deelnemers als van de therapeuten. Het merendeel van de deelnemers geeft aan veel baat te hebben bij de cursus. Ook zijn zij zeer te spreken over de oefeningen ter versterking van balans en spierkracht. De valangst bij activiteiten zoals huishoudelijke taken en het bezoeken van sociale gelegenheden is afgenomen.

Meer informatie