Gezond zijn en gezond blijven is een combinatie van persoonlijke kenmerken, sociale context en leefomgeving. Veel van deze factoren liggen buiten het domein gezondheid. Daarom werk je voor een goede aanpak voor alcoholpreventie samen met mensen uit andere beleidsdomeinen.
Meer over samenwerken als onderdeel van de Aanpak Gezonde Gemeente
Samenwerken als onderdeel van de Aanpak Gezonde Gemeente
Domeinoverstijgend samenwerken maakt onderdeel uit van de Aanpak Gezonde Gemeente. Met deze aanpak weet je zeker dat je goed onderbouwd en gedegen beleid maakt voor elk gezondheidsthema.
Gemeente heeft regie
Voor de opzet en uitvoering van (nieuw) alcoholbeleid werkt de gemeente samen met gezondheidspartijen, partijen vanuit het domein veiligheid en de verstrekkers van alcohol. De gemeente heeft hierbij de regierol. Om de samenwerking met alle stakeholders vorm te geven en in stand te houden is het belangrijk om:
- Stakeholders in elke fase van de samenwerking te informeren en enthousiasmeren. Maak hiervoor ook hun motieven en weerstanden zichtbaar en bespreekbaar.
- Een werkgroep te formeren én te zorgen voor regelmatige informele contactmomenten;
- Concrete afspraken te maken;
- Duidelijkheid te geven over de financiële mogelijkheden voor de uitvoering van het alcoholbeleid.
Preventie- en handhavingsplan Alcohol
Met het opstellen van een preventie- en handhavingsplan alcohol met lokale samenwerkingspartners geeft de gemeente invulling aan het alcoholbeleid. Een preventie- en handhavingsplan alcohol verbindt het gezondheidsdomein en het veiligheidsdomein (handhaving). Bij het opstellen kun je partijen betrekken als de GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst ), instelling voor verslavingszorg (verslavingspreventie), politie, onderwijs, jongerenwerk, horecaondernemers en sportorganisaties. Daarbij kun je een werkgroep vormen met deze partijen voor de uitvoering van het alcoholbeleid. Door partijen in een vroeg stadium te betrekken creëer je ook draagvlak voor het alcoholbeleid.
Informatie-instrument Lokaal samenwerken aan verslavingspreventie
De gemeente kan voor het invulling geven aan hun alcoholbeleid gebruik maken van het ‘informatie-instrument ‘Lokaal samenwerken aan verslavingspreventie’. Dit instrument laat zien hoe instellingen voor verslavingszorg met gemeenten en lokale partners kunnen samenwerken aan verslavingspreventie.
Toezicht en handhaving Alcoholwet
De gemeente heeft naast het voorkomen van schadelijk alcoholgebruik ook de taak om toezicht te houden op de naleving van de Alcoholwet. En te handhaven wanneer dat nodig is. Hiervoor is een goede samenwerking en draagvlak ook belangrijk. De Handreiking toezicht op de Alcoholwet geeft informatie en handvatten voor het opzetten van samenwerking rond dit thema en het creëren van draagvlak.
GALA
In het Gezond en Actief Leven Akkoord worden gemeenten ook gestimuleerd om (domein)overstijgend samen te werken op het thema alcohol en andere middelen:
- Gemeenten worden gestimuleerd om Opgroeien in een Kansrijke Omgeving in te zetten, waar met verschillende partijen in de leefomgevingen school, de vrije tijd, het gezin en de vriendengroep wordt samengewerkt aan het voorkomen van middelengebruik. Hierbij kan in ieder geval worden samengewerkt met de GGD, de instelling voor verslavingszorg, het onderwijs en andere partijen. Het Trimbos-instituut biedt een implementatietraject voor gemeenten die aan de slag willen met Opgroeien in een Kansrijke Omgeving.
- Voor het thema vroegsignalering alcoholproblematiek zetten gemeenten een netwerksamenwerking op om een aanpak vroegsignalering uit te voeren. Hiervoor wordt in elk geval samengewerkt met de GGD en de instelling voor verslavingszorg.
- Lees in de brochure met geleerde lessen uit vier regio’s hoe u in uw gemeente zorgt voor een succesvolle lokale/regionale netwerksamenwerking.