Wilt u als gemeente aan de slag met een lokaal preventieakkoord op het thema problematisch alcoholgebruik? Onderstaande wegwijzer biedt u een snelle toegang naar de beschikbare kennis en producten van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en partners op dit thema. Zo vindt u nog sneller kennis die werkt voor het vormgeven van een lokale aanpak problematisch alcoholgebruik.

Doelen

In het Nationaal Preventieakkoord zijn de volgende doelen geformuleerd: in 2040 drinken jongeren en zwangere vrouwen geen alcohol meer. Ook is in 2040 het aantal volwassen Nederlanders dat teveel alcohol drinkt gedaald van 8,8 % naar maximaal 5%.

Maatregelen 

Universiteiten, scholen, sportclubs, verloskundigen en drankfabrikanten zetten zich in om de doelen voor het verminderen van problematisch alcoholgebruik te bereiken. De volgende maatregelen worden genoemd:

  • Vanaf 2019: 
    • sluiten amateursportclubs géén nieuwe contracten met drankfabrikanten meer voor alcoholreclame langs sportvelden.
  • Vóór 2021:
    • komen de drankfabrikanten en verstrekkers van alcohol, zoals slijterijen, met oplossingen om jongeren minder in aanraking te laten komen met alcoholreclame.
  • In 2022:
    • heeft 70% van de verloskundigen een training gevolgd om alcoholgebruik bespreekbaar te maken bij zwangere vrouwen.
  • Uiterlijk 2025:
    • Moeten medewerkers en vrijwilligers die alcohol schenken in sportkantines een cursus doen.
  • In 2040:
    •  Bieden sportkantines geen happy hours of meters bier meer aan.

Aan de slag

Interventieoverzicht alcohol

Alle erkende leefstijlinterventies op het thema alcohol in één overzicht. Bekijk ook het interventieoverzicht voor voortgezet onderwijs en lage SES.

Wat werkt dossiers alcohol

Als u effectief aan de slag wilt met alcoholpreventie onder jongeren en ouderen is het fijn om te weten wat echt werkt en wat niet. Wat maakt een aanpak succesvol? Je leest het in de Wat werkt dossiers jongeren en alcohol en alcoholpreventie en ouderen.  

Gezonde School-aanpak en alcohol

Signaleer problematisch alcoholgebruik bij jongeren of hun ouders in het po, vo en mbo en schakel de juiste hulp in. In het programma Gezonde School staat wat scholen kunnen doen op het gebied van Roken, Alcohol en Drugs.

Gezonde Kinderopvang en middelengebruik

Kinderopvangorganisaties vinden op Gezondekinderopvang.nl tips, voorbeelden en concrete activiteiten om te werken aan preventie van middelengebruik bij kinderen (4-12 jaar) in de bso.

Cijfers en achtergronden: VZinfo

RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)-site met cijfers en achtergronden over alcoholgebruik. Ook krijgt u inzicht in het landelijke preventie-aanbod van problematisch alcoholgebruik.

Informatie over alcohol bij onze partners

NIX voor professionals

Website voor gemeenten, GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)'en, verslavingszorg preventie en andere professionals die in hun regio willen bijdragen aan de campagne NIX18: het versterken van de norm dat het gewoon is om tot je 18e niet te drinken.

Trimbos

Het Trimbos-instituut doet onderzoek naar preventie van alcoholmisbruik en -verslaving en maakt buitenlandse voorbeelden bruikbaar voor Nederlandse gemeenten. Zoals de Zweedse STAD-aanpak om bingedrinken onder jong-volwassenen tegen te gaan of Het IJslandse preventiemodel dat alcohol, tabak- en drugsgebruik onder jongeren in IJsland sterk terugbracht.

STAP

De website van STAP is een belangrijke bron voor veelzijdige informatie over lokaal, nationaal en Europees alcoholbeleid. De organisatie adviseert ook over lokaal- en landelijk alcoholbeleid en voert onderzoek uit naar de naleving van de alcoholleeftijdsgrens door verkopers.