Wat is effectieve valpreventie voor gemeenten en hoe verbindt u die met het zorgdomein en gemeentelijke beleidsterreinen? Voorbeelden, cijfers en feiten en de handreiking Ketenaanpak Valpreventie helpen om tot effectieve valpreventie binnen uw gemeente te komen. Gemeenten krijgen in het coalitieakkoord de taak om valpreventieprogramma’s aan te bieden aan inwoners vanaf 65 jaar.

Wat is de ketenaanpak valpreventie?

Veiligheid NL ontwikkelt en implementeert kennis over valpreventie en heeft onderzocht wat werkt voor valpreventie. Dit is verwerkt in de ketenaanpak valpreventie. Deze ketenaanpak zet u op binnen uw gemeente en als GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst). De aanpak bestaat uit:

1. Opsporen van valrisico  
2. Screenen van valrisicofactoren
3. Aanbieden interventies 
4. Doorverwijzen naar structureel beweegaanbod

Ook hoort samenwerken aan een goede opzet en uitvoering en het bereiken van de doelgroep erbij. In de handreiking Ketenaanpak Valpreventie van Veiligheid NL vindt u uitgebreide informatie over de stappen, tips en uitgebreide informatie over de aanpak. 

Financiering valpreventie

U kunt als gemeente gebruikmaken van een specifieke uitkering (SPUK). Met de SPUK kunnen gemeenten gelijktijdig een aanvraag indienen voor meerdere gezondheidsthema's. Ook voor de ketenaanpak valpreventie komen binnen de SPUK gelden beschikbaar.

      Gezond en Actief Leefstijl Akkoord

      Gezond en Actief Leven Akkoord en Sportakkoord II

      Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en Sportakkoord II bieden het fundament voor samenhangend gezondheidsbeleid. Op basis van deze akkoorden en de bijbehorende specifieke uitkering (SPUK) kunt u een samenhangende lokale aanpak ontwikkelen op het gebied van gezondheid, sport en bewegen én sociale basis. 

      Voorbeelden valpreventieaanpak 

      Er zijn verschillende voorbeelden van projecten waarin een ketenaanpak valpreventie is gebruikt:

        Monitor valpreventie

        Om inzicht te krijgen in hoe het gaat met de ketenaanpak Valpreventie en wat die oplevert, gaat het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) jaarlijks een monitor valpreventie uitvoeren. Hierin worden zowel data uit het zorgdomein als het sociaal domein gebruikt. Zoals landelijke statistieken van Vektis, het CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) en VeiligheidNL.

        Korte vragenlijst

        Onder alle gemeenten zet het RIVM een korte vragenlijst uit die in samenspraak met VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) (en gemeenten) is opgesteld. Daarnaast wordt aanvullende kwantitatieve en kwalitatieve informatie opgehaald bij enkele gemeenten, waarschijnlijk via focusgroepen, interviews en aanvullende vragenlijsten.

        Wat willen we weten?

        Met de monitor valpreventie wil het RIVM informatie verkrijgen over:

        • Of binnen gemeenten de valrisicotest wordt afgenomen bij thuiswonende ouderen en zo ja, bij hoeveel thuiswonende ouderen.
        • Welke valpreventieve beweeginterventies gemeenten aanbieden aan thuiswonende ouderen.
        • Hoe vaak de erkende valpreventieve beweeginterventies van InBalans, Otago en Vallen Verleden Tijd zijn uitgevoerd.
        • Hoeveel thuiswonende ouderen hebben deelgenomen aan een valpreventieve beweeginterventie.  

        Wanneer gaat de monitor starten?

        In het najaar van 2023 is naar verwachting meer bekend over hoe de monitor valpreventie er precies uit komt te zien en op welke manier de gegevens precies uitgevraagd worden. De verwachting is dat de monitor vanaf 2024 gaat lopen. De uitvraag zal jaarlijks in het eerste kwartaal plaatsvinden en gaan over het voorgaande jaar.

        Ondersteuning door het RIVM en VeiligheidNL