Samen werken aan gezondheid: dat is wat centraal staat in de Landelijke nota gezondheidsbeleid 2025-2028.
Thema's
De vergrijzing, de ongelijke kansen op gezondheid en de veranderingen in leefstijl maken dat gezondheid blijvende aandacht vraagt. Een integrale aanpak en samenwerking tussen verschillende partijen is nodig, met een verschuiving in focus van ziekte en zorg naar gezondheid en welzijn, en naar meer balans tussen individueel en collectief. Zo bouwt Nederland aan een samenleving met voor iedereen de kans op een gezond en veerkrachtig leven.
De Landelijke nota gezondheidsbeleid 2025-2028 nota bevat vijf hoofdthema’s:
- Kansrijk opgroeien: met aandacht voor de ketenaanpak Kansrijke Start en de leefstijl van jongeren.
- Terugdringen van gezondheidsachterstanden: gericht op het verkleinen van verschillen en het versterken van gezondheidsvaardigheden.
- Mentale gezondheid: met nadruk op een gezonde en veerkrachtige samenleving en het nieuwe thema suïcidepreventie.
- Vitaal ouder worden: aansluitend bij de gevolgen van de vergrijzing.
- Gezonde leefomgeving: over de inrichting van de fysieke en sociale leefomgeving.
Naast de hoofdthema's zijn er urgente thema’s die nog onvoldoende belicht zijn: dalende vaccinatiegraden, seksuele gezondheid en suïcidepreventie.
Visie op gezondheid
Effectief gezondheidsbeleid vraagt aandacht voor de maatschappelijke en fysieke context en systemische factoren die gezondheid beïnvloeden. Veel gezondheidsproblemen ontstaan buiten het zorgdomein en moeten dáár worden aangepakt: op beleidsterreinen als wonen, werk, onderwijs, milieu, economie en mobiliteit. Gezondheid is daarmee een gedeelde verantwoordelijkheid. Aandacht voor gezondheid in andere beleidsdomeinen is dan ook een van de belangrijkste uitgangspunten van deze landelijke nota.
Er zijn 6 uitgangspunten voor publieke gezondheid geformuleerd in de nota:
- Gezondheid in alle beleidsdomeinen.
- Van ziekte en zorg naar gezondheid en welzijn.
- Verbinding tussen het sociale, het welzijns- en het gezondheidsdomein.
- Werken vanuit leefomgevingen met de Samenhangende preventiestrategie.
- Van incidenteel naar structureel: een toekomstbestendig gezondheidsstelsel.
- Naar een investeringsmodel voor preventie.
Samenhang
In de afgelopen jaren zijn op nationaal niveau diverse akkoorden gesloten, beleidslijnen uitgezet en programma’s in het leven geroepen. Er is een sterke samenhang tussen de akkoorden: ze bouwen op elkaar voort, vullen elkaar aan en dragen gezamenlijk bij aan de transformatie van het zorgstelsel.
De akkoorden hebben elk eigen doelen en partijen, maar overlappen vaak in thema’s zoals preventie, domeinoverstijgende samenwerking en het versterken van eigen regie en veerkracht van inwoners. In het AZWA, het IZA, het GALA, het Nationaal Preventieakkoord, de Samenhangende preventiestrategie en de Hervormingsagenda Jeugd staan preventie en kwaliteit van leven centraal. Door gezondheidsproblemen te voorkomen, helpen deze akkoorden de zorg duurzaam en toegankelijk te houden.
Ook stimuleren de akkoorden samenwerking door financiering, organisatie en integratie op wijk- en regionaal niveau te faciliteren. Gezondheid moet daarbij structureel worden meegenomen in beleid rond wonen, leefomgeving, sociale cohesie en duurzaamheid. Dit moet leiden tot samenwerking tussen de domeinen zorg, welzijn, milieu, wonen en ruimtelijke ordening.
Bekijk de Landelijke nota gezondheidsbeleid op rijksoverheid.nl.