Hoe maak je lokaal gezondheidsbeleid? Lees hieronder:
Vastleggen van lokaal beleid in samenhangende en domeinoverstijgende gezondheidsnota’s
Bij de lokale vertaling van landelijke beleidskaders combineren gemeenten steeds vaker nota’s of akkoorden, zoals de nota gezondheidsbeleid en het preventieakkoord, de beleidsnota sociaal domein, de nota sport en bewegen, het GALA en Sportakkoord II. Dit komt doordat thema’s vaker vanuit diverse domeinen in afstemming en samenhang worden aangepakt. Integraal werken aan gezondheid krijgt zo meer vorm. Bovendien is er dan meer aandacht voor gezondheid in termen van veerkracht, eigen regie en participatie, in plaats van alleen lichamelijke klachten. Gemeenten kiezen, in samenwerking met andere gemeenten, soms ook voor een regionale nota om de gezondheid van de inwoners in een groter gebied op eenzelfde wijze te benaderen.
Hoe krijg je gezondheid op de agenda?
Je kunt van gezondheid een prioriteit maken binnen jouw gemeente door planmatig te werken, ervoor te zorgen dat de gemeente een verbindende regierol op zich neemt en door gezondheidsthema's te agenderen.
Tip 1: ga planmatig aan de slag
Het betrekken van verschillende beleidsdomeinen is nodig om complexe gezondheidsproblemen (zoals gezondheidsachterstanden of overgewicht) aan te pakken, maar niet altijd eenvoudig. Om te komen tot integraal gezondheidsbeleid helpt het om planmatig aan de slag te gaan. De stappen hiervoor vind je in de Aanpak Gezonde Gemeente.
Tip 2: zorg voor gemeentelijke regie
Gemeenten kiezen er steeds vaker voor om gezondheidsbeleid met meerdere domeinen en partners te ontwikkelen. De gemeente is dan de meest logische partij om de verbindende regierol op zich te nemen. Dat is een andere rol dan de opdrachtgeversrol richting bijvoorbeeld GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst )’en, die opdrachten aannemen om taken uit te voeren. In de verbindende rol gaat het erom commitment te bereiken aan dezelfde doelen en invulling daarvan en aan het faciliteren van het proces.
Tip 3: agendeer gezondheidsthema’s
Lokaal gezondheidsbeleid vormgeven rond gezondheidsthema’s is een intensief proces en kan enige tijd in beslag nemen. Daarom is het nodig het vraagstuk of thema bestuurlijk en politiek te agenderen en het college van B&W te overtuigen van de noodzaak hier beleid op te voeren. Om dit te stimuleren kun je, samen met interne en externe partners, conferenties organiseren. Lees voor meer tips Hoe werk je samen aan gezondheid?
Landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024
De vier gezondheidsvraagstukken uit de Landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024 geven richting aan het lokale of regionale nota gezondheidsbeleid. Deze vraagstukken zijn:
- Gezondheid in de sociale en fysieke leefomgeving
- Gezondheidsachterstanden verkleinen
- Druk op het dagelijkse leven bij jongeren en jongvolwassenen
- Vitaal ouder worden
Tip 4: kijk verder dan het gezondheidsdomein
Een uitdaging voor gemeenten is om voldoende aandacht voor gezondheid in verschillende domeinen te krijgen. De problemen die achter een verminderde gezondheid schuilgaan, gaan immers verder dan het gezondheidsdomein. Denk aan armoede, laag inkomen, werkloosheid of ongunstige leefomstandigheden die van invloed zijn op de (ervaren) gezondheid. Dat vraagt om samenhang en afstemming van beleidsmaatregelen en activiteiten over de verschillende domeinen heen (zoals het sociaal, fysiek en zorgdomein), ofwel Integraal Gezondheidsbeleid (IGB). Internationaal wordt hiervoor de term Health in All Policies (HiAP) gebruikt.
Lees hoe je prioriteiten stelt en doelen bepaalt
In de Aanpak Gezonde Gemeente lees je hoe je prioriteiten stelt en doelen bepaalt op basis van een gezondheidsprofiel, landelijk beleid, gezondheidsprogramma's en meer.