Interventie betekent letterlijk: tussenkomst. Een leefstijlinterventie is een aanpak, activiteit of programma om de gezondheid van mensen te bevorderen of ziekte te voorkomen.

Er zijn veel aanpakken, activiteiten en programma’s waarvan men beweert dat ze de gezondheid van mensen bevorderen of ziekte voorkomen. Maar is dat wel zo? Van een erkende leefstijlinterventie heeft een onafhankelijke commissie met experts uit wetenschap en praktijk vastgesteld dat de interventie goed in elkaar zit en effect heeft. Deelnemers zijn bijvoorbeeld gestopt met roken. Of mensen zijn meer gaan bewegen of eten gezonder. ‘Erkend’ is dus een kwaliteitskeurmerk. Kies je voor een erkende leefstijlinterventie, dan vergroot je de kans op een beter resultaat.

Erkende leefstijlinterventies komen uit de praktijk. Bijvoorbeeld een gemeente had een lokaal gezondheidsvraagstuk. Een GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) of andere organisatie bedacht daar voor een aanpak, activiteit of programma. In de uitvoering zagen ze mooie resultaten. Daarom vroegen ze aan de onafhankelijke commissie met experts uit wetenschap en praktijk te toetsen of hun aanpak goed in elkaar zit en inderdaad de gezondheid van de deelnemers heeft bevorderd of ziekte heeft voorkomen.

Erkende leefstijlinterventies zijn van verschillende eigenaren, zoals GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)’en, kennisinstituten en landelijke en lokale organisaties. Deze hadden te maken met een gezondheidsvraagstuk en bedachten hiervoor een aanpak, activiteit of programma. De eigenaar verzocht om beoordeling van de interventie door de onafhankelijke commissie. Na erkenning toont het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) de leefstijlinterventie op Loketgezondleven.nl. Erkende interventies op andere thema’s vindt u via het overzicht databanken (met bijvoorbeeld de Databank Effectieve Jeugdinterventies).

Alle erkende leefstijlinterventies vindt u gemakkelijk en handig op één plek: de Interventie-overzichten op Loketgezondleven.nl.

U kunt zoeken op gezondheidsthema’s, doelgroepen, onderwijs (primair onderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en mbo), kinderopvang (dagopvang 0-4 jaar en bso 4-12 jaar). Zoeken op de 4 pijlers van een integrale aanpak kan ook.

Een erkende leefstijlinterventie heeft een kwaliteitskeurmerk. Met zo’n interventie vergroot je de kans op een beter resultaat.

Bovendien kost het tijd om zelf een aanpak, activiteit of programma te bedenken. Maar waarom het wiel opnieuw uitvinden? Erkende leefstijlinterventies zijn beproefd in de praktijk. En om het nog makkelijker te maken: van erkende interventies zijn handleidingen en instructies beschikbaar. U vindt alle erkende leefstijlinterventies op één plek: Loketgezondleven.nl. Kies een interventie die past bij uw (gezondheids)thema, doel en doelgroep. Of pas de interventie hierop aan, met hulp van de organisatie die de interventie heeft bedacht.

De uitvoering van zo’n aanpak, activiteit of programma is niet moeilijk. Met een leefstijlinterventie is juist ervaring opgedaan in de praktijk. Bovendien wordt u op weg geholpen met handige handleidingen en instructies. Een onafhankelijke commissie heeft zo’n interventie getoetst op goede uitvoerbaarheid in de praktijk.  

Soms zijn de resultaten van erkende leefstijlinterventies pas na een aantal jaren te zien. Dat hangt af van uw gezondheidsvraagstuk. Op zoek naar duurzaam resultaat? Neem dan leefstijlinterventies op in het lokale gezondheidsbeleid van uw gemeente.

Voor bijna elke doelgroep is een aanpak, activiteit of programma beschikbaar:

• jeugd 0 - 12 jaar
• jongeren 13 – 25 jaar
• volwassenen
• ouderen
• lage ses
• chronisch zieken

Elke aanpak, activiteit of programma kunt u aanpassen aan uw doel, doelgroep en lokale situatie. Enkele onderdelen van een interventie moet u juist niet veranderen. Die onderdelen (werkzame elementen) zorgen voor goede resultaten. Een eigenaar van een erkende interventie geeft inzicht in de werkzame elementen van zijn aanpak, activiteit of programma. Zo weet u altijd wat u wel kunt aanpassen en wat niet.

Leefstijlinterventies zijn beproefd in de praktijk. Maar uw doelgroep, doel of context is waarschijnlijk net anders. Daarom is maatwerk nodig. Een interventie-eigenaar, de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) of het RIVM kan u hiermee helpen.

U kunt het beste eerst contact opnemen met de interventie-eigenaar. Met de eigenaar kunt u afstemmen in hoeverre uw doel, doelgroep en lokale situatie afwijkt en hoe u de interventie kunt aanpassen. Lees meer over hoe u interventies passend maakt voor uw aanpak. 

Leefstijlinterventies bieden goede resultaten, mits ze passen bij uw doelgroep, doel en lokale context en goed uitgevoerd worden. Het blijft maatwerk. Is er bijvoorbeeld geen klik met een begeleider, dan werkt een aanpak, activiteit of programma minder goed.

Een aantal leefstijlinterventies leent zich goed voor een losstaande actie. Beter is om een plan van aanpak te maken met een mix van interventies. Om uw gezondheidsvraagstuk echt effectief aan te pakken, kiest u voor integraal werken aan de hand van 4 pijlers.

Elk doel, doelgroep en lokale situatie zijn anders. Misschien levert uw aanpak, activiteit of programma niet het beste resultaat op. Dat weten we wél van erkende leefstijlinterventies. Daarvan stelden onafhankelijke experts uit wetenschap en praktijk vast dat die voldoen aan belangrijke criteria voor effectief werken aan gezonde leefstijl.

Wilt u uw succesvolle aanpak, activiteit of programma delen met andere organisaties? Vraag dan erkenning aan bij de onafhankelijke commissie met experts uit wetenschap en praktijk. Een erkenning is een beloning voor een interventie die gedegen opgezet of onderzocht is. Kijk voor meer informatie bij  Werkwijze erkenning aanvragen.

In elk geval dient u een aanpak, programma of activiteit goed af te stemmen op uw doel, doelgroep en lokale context. De interventie-eigenaar, de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) of het RIVM kunnen u helpen de interventie passend te maken. Sommige leefstijlinterventies vragen weinig voorbereidingstijd. Dan maakt u gebruik van de gratis handleiding en instructies die u vindt bij de interventies. Reken op meer voorbereidingstijd als u bijvoorbeeld een training moet volgen die hoort bij de gekozen interventie.

De (uitvoerings)kosten van interventies variëren sterk. Voor elk bedrag zijn erkende leefstijlinterventies beschikbaar. Diverse interventies kunt u zelfs kosteloos inzetten. Voert u een erkende leefstijlinterventie uit, dan liggen de kosten tussen 0 en 1.375 euro per deelnemer. Voor de voorbereiding hebt u mensen nodig en soms maakt u ook andere kosten. Denk bijvoorbeeld aan:

• contact zoeken met andere lokale organisaties die kunnen helpen bij de uitvoering,
• een training volgen of een licentie aanschaffen,
• communicatie-inspanningen om deelnemers te werven voor uw activiteit,
• een locatie huren.

Kosten die u maakt voor het inzetten van een leefstijlinterventie, kunnen op andere plekken in uw organisatie tot besparingen leiden. Zijn er veel thuiswonende ouderen in uw gemeente? Misschien bespaart u op de thuiszorg door actief een cursus valpreventie aan te bieden. Voelen veel jongeren en kinderen zich angstig of piekeren ze veel? Wellicht beperkt u de instroom in de jeugdzorg als u een interventie aanbiedt voor de jeugd.