Een goed plan voor de uitvoering vergroot uw kans op succes. U denkt na over belangrijke voorwaarden zoals financiën en communicatie. We noemen ze op deze pagina. Daarna kiest u een mix van interventies om optimaal aan te sluiten bij de thema's, prioriteiten en doelen die u samen heeft vastgesteld. U kunt hierbij gebruik maken van het onderstaande stappenplan.

Stappen bij het kiezen van interventies

Het ligt soms voor de hand om een bepaalde interventie te gebruiken omdat u hier bekend mee bent. Toch is het beter om breder te kijken en u te verdiepen in wat er allemaal mogelijk is, zodat u meerdere interventies in samenhang kunt inzetten. Daarmee bedoelen we dat u rekening houdt met alle aspecten die invloed hebben op iemands gezondheid. Lees hierover meer op de pagina Zet in op 4 pijlers. 

 

Stap 1: Breng het aanbod in kaart en selecteer wat er nodig is

  • Breng het aanbod van interventies die geschikt zijn voor de doelgroep in kaart. Neem daarin ook het aanbod en activiteiten van partners mee. 
  • Maak waar mogelijk gebruik van erkende interventies.
  • Wie gaat de interventies uitvoeren? Heeft u gedacht aan de samenwerking?

 

Stap 2: Kies een mix van interventies

We gaven het al aan: gezondheid is niet alleen een kwestie van geluk, of goede genen. Natuurlijk spelen persoonlijke factoren een rol, maar daarnaast is gezondheid ook afhankelijk van iemands fysieke en sociale leefomgeving. En of er in de omgeving goed gelet wordt op gezondheid, of er kennis en ondersteuning beschikbaar is bij (dreigende) problemen, en of er goede regelgeving en handhaving is om problemen te helpen voorkomen. 

Kies daarom samen voor een mix van interventies door in te zetten op deze pijlers: a. voorlichting en educatie, b. signalering, advies en ondersteuning, c. fysieke en sociale omgeving, en d. regelgeving en handhaving. Lees meer op de pagina Zet in op 4 pijlers voor een complete aanpak.

 

Stap 3: Bekijk hoe u de gekozen interventies passend kunt maken voor uw aanpak

  • Bepaal hoe de geselecteerde interventies passen bij de doelgroep, context en setting van uw aanpak.
  • Zijn er interventies die u wilt aanpassen voor uw aanpak? Bespreek de mogelijkheden hiervoor samen met de interventie-eigenaar. De interventie-eigenaar weet hoe u een erkende interventie kunt aanpassen met behoud van de werkzame elementen.
  • Houd een vinger aan de pols bij de mensen die de interventie gaan uitvoeren en bij de doelgroep. Voorzien de uitvoerders nog problemen bij de uitvoering van de aangepaste interventie? Vergeet niet de interventie-eigenaar te informeren over de uiteindelijke aanpassingen.

 

Stap 4: Onderzoek risico’s en kansen bij de uitvoering

Welke factoren zouden een succesvolle uitvoering kunnen belemmeren of juist bevorderen? Welke risico's en kansen ziet u? Denk bijvoorbeeld aan financiën, de beschikbare tijd, benodigde apparatuur of wet- en regelgeving. Bedenk hoe u belemmeringen kunt opheffen en kansen kunt benutten. 

Aandachtspunten voor u kunt starten met de uitvoering

Voor u kunt starten met de uitvoering, staat u voor een aantal praktische zaken waar u beslissingen over moet nemen. We noemen er een aantal en geven u tips.

De financiering van uw plan
  • Houd bij de begroting rekening met kosten voor bijvoorbeeld coördinatie, communicatie en evaluatie.
  • Neem in de begroting een buffer op voor onvoorziene omstandigheden en kansen.
  • Stem af op de begrotingscyclus van de gemeente en andere partijen waarmee u samenwerkt.
  • Kijk hoe gezondheidsbeleid in de programmabegroting van de gemeente is verwerkt.

Zoek samenwerking met:

  • Andere beleidsterreinen, gemeenten en/of organisaties. Dit biedt kans om budgetten, subsidies, regelingen en impulsen van verschillende sectoren te combineren. 
  • Zorgverzekeraars. Zij richten zich vaak op dezelfde risicogroepen als de gemeente.
  • Bedrijven die bijdragen aan gezondheidsbevordering in uw gemeente. Zij kunnen hier zelf ook voordeel van hebben, bijvoorbeeld door meer zichtbaarheid. Voor uw gemeente levert samenwerking naast geld ook toegang tot contacten en kennis op.
 
Aanvragen financiële middelen

Mogelijkheden om budget voor lokaal gezondheidsbeleid aan te vragen vindt u op onderstaande websites:

 
Meer informatie
  • vng.nl/financiën
  • e-Guide voor gezondheidsbevorderingsdiensten (Eurohealthnet, 2020). Engelstalige publicatie over verschillende innovatieve mogelijkheden voor het financieren van gezondheidsbevordering. Inclusief de Gecombineerde Leefstijlinterventie als onderdeel van het basispakket van de zorgverzekering en andere voorbeelden binnen en buiten Europa.

 

 Al tijdens het opstellen van het uitvoeringsplan denkt u na over de borging. 

Zorg voor structurele financiering

Neem al in het uitvoeringsplan een begroting op voor het onderhouden en evalueren van de aanpak. Houd rekening met de tijd die het kost om de benodigde capaciteit en financiering te regelen. Begin hier op tijd mee, ruim voordat de tijdelijke financiering stopt. 

De benodigde structurele of aanvullende financiële middelen regelt u bijvoorbeeld door:

  • De activiteiten in te bedden in een al bestaande aanpak.
  • Uit te zoeken wat andere sectoren kunnen bijdragen door gemeenschappelijke plannen te integreren.
  • Aanvullende financiering aan te vragen. Wees creatief in het vinden van een subsidieverstrekker.

Bij het aanvragen van financiering helpt het als u inzicht geeft in de voortgang en resultaten van de aanpak.

Kwaliteit van de uitvoering en kennisoverdracht

Houd de kwaliteit van de uitvoering van de aanpak op peil, ook bij personele wisselingen. Zorg dat:

  • De aanpak ook te gebruiken is door anderen. Leg zoveel mogelijk de kennis vast die bij de verschillende projectleden aanwezig is. Deel deze actief. Denk aan:  contacten met betrokkenen, communicatiestrategie en werkwijze voor het plannen van activiteiten, het benaderen van deelnemers.
  • Afspraken met alle betrokkenen binnen en buiten het gemeentehuis over de verantwoordelijkheden, rollen, taken, tijdsbesteding en het geld. Bespreek ook wat buiten de samenwerking valt.
  • Duidelijk is hoe de aanpak gemonitord en geëvalueerd wordt. Door een vinger aan de pols te houden kunt u makkelijker tussentijds bijsturen.

Kies de passende regierol

Kies hoeveel ruimte u wilt geven aan de partners die advies leveren, het beleid vertalen naar concrete activiteiten en deze uitvoeren. Afhankelijk hiervan vult u uw regierol in:

  • Uitvoerder. Uitvoering door gemeente zelf.
  • Participant. Uitvoering samen met andere partijen.
  • Regisseur. Uitbesteden van uitvoerende taken, met behoud van sturing en controle. 
  • Facilitator. Uitvoering ligt bij samenleving, gemeente heeft een faciliterende rol. 

 

Voorbeeld: Gemeente Amersfoort als regisseur
Gemeente Amersfoort geeft maximale ruimte aan de spelers in het veld. Ze heeft hiervoor een regiemodel ontwikkeld: ‘Zo werkt Amersfoort’ (2018). Dit document geeft inzicht in de geboekte successen. Ook staan hierin praktische tips en aanwijzingen voor toepassing in de eigen organisatie.

Om alle partijen te betrekken en te informeren over alle aspecten van het uitvoeringsplan, is een goede communicatiestrategie al belangrijk. Maar ook tijdens de uitvoering gebeurt er veel. Soms zijn  aanpassingen in het programma nodig. Er worden tussentijdse doelen gehaald. Ook dan wil u met alle betrokken partijen in contact blijven en iedereen op de hoogte houden van de voortgang. Hou met deze zaken rekening in de communicatiestrategie, en zorg  voor een goed communicatieplan waarin alle contactmomenten zijn opgenomen. Dit kunnen korte stand-ups zijn maar ook uitgebreide lunches om een tussentijds behaald doel te vieren met betrokken professionals.

Gezond zijn en gezond blijven is een combinatie van persoonlijke kenmerken, sociale context en leefomgeving. Veel van deze factoren liggen buiten het domein gezondheid. Daarom werkt u voor een goed resultaat effectief samen met mensen uit andere beleidsdomeinen en met andere partijen die zich bezig houden met gezondheid en een gezonde leefstijl. 

Lees meer over samenwerken aan gezondheid.