De eerste stap voor een nieuwe aanpak of nieuw gezondheidsbeleid, is het maken van een gezondheidsprofiel. Je gebruikt hiervoor verschillende cijfers en bronnen zodat je ziet hoe jouw gemeente ervoor staat. Op deze pagina vind je hoe je te werk gaat en waar je informatie kunt vinden voor het gezondheidsprofiel.
Wat is een gezondheidsprofiel en waarom is het zo belangrijk?
Een gezondheidsprofiel is een overzicht van de gezondheidssituatie van de inwoners van je gemeente. Je kijkt niet alleen naar de daadwerkelijke gezondheid, maar ook naar de beleving hiervan, en naar wensen en behoeften. Je brengt dit samen met inwoners en partners in de gemeente in kaart. Met dit gezondheidsprofiel heb je een goed uitgangspunt om prioriteiten te bepalen, afspraken over de samenwerking te maken en om activiteiten gerichter in te kunnen zetten.
- Lees meteen verder over het betrekken van inwoners.
- Lees meteen verder over samenwerken met verschillende partijen en binnen meerdere domeinen.
Stappen bij het maken van een gezondheidsprofiel
Stap 1: Bepaal de focus
Waarom maak je een gezondheidsprofiel? Heb je een breed doel, zoals het ontwikkelen van gezondheidsbeleid of een plan van aanpak voor de SPUK? Of heb je juist een heel specifiek doel, zoals bepalen wat er nodig is voor het terugdringen van overgewicht of drugsgebruik onder jongeren? Neem samen de volgende beslissingen:
- Bepaal het gebied. Is dat de viercijferige postcode, een stadsdeel, een dorp, of de hele gemeente? Of het werkgebied van een sociaal wijkteam? Ingeschrevenen van een bepaalde huisartsenpraktijk?
- Bepaal hoe je concreet wil maken wat je wil bereiken. Dit zijn zgn. indicatoren. Voorbeelden van indicatoren zijn bijvoorbeeld het percentage inwoners dat rookt, of het percentage ouderen (65+) dat zich vaak eenzaam voelt.
- Bepaal per indicator welke gegevens verzameld moeten worden, en wie dat gaat doen.
Stap 2: Verzamel gegevens
Je hebt zowel kwalitatieve als kwantitatieve gegevens nodig. Kwalitatieve gegevens vind je door te spreken met inwoners en partners. Zo krijg je een beeld van wat er leeft. Dit kun je doen met bijvoorbeeld een buurtschouw, wijkgesprekken of via een internetpanel. Veel bewoners stellen het op prijs als je de wijk bezoekt en daar naar hun mening vraagt. Je kunt ook aansluiten bij burgerinitiatieven of bewonersnetwerken. Zorg wel voor een goede afspiegeling van de inwoners in jouw gemeente. Lees meer over het betrekken van inwoners.
Kwantitatieve gegevens vind je door cijfers te verzamelen over gezondheid in de wijk of gemeente. Denk aan cijfers uit verschillende domeinen, want ook informatie over armoede, inkomen en veiligheid hebben invloed op gezondheid. Gebruik dan ook verschillende bronnen. Wij hebben een aantal belangrijke bronnen voor je verzameld, maar vraag vooral ook jullie GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst), ROS (Regionale Ondersteuningsstructuur) en anders partners wat zij kunnen betekenen.
Bronnen voor het maken van een gezondheidsprofiel
Stap 3: Interpreteer de verzamelde gegevens
- Interpreteer de verzamelde gegevens om onderlinge samenhang op te sporen en te begrijpen. Kijk extra goed naar opvallende of onverwachte resultaten. Ga hierover het gesprek aan met inwoners en partijen in de wijk. Zij kunnen hiervoor een verklaring hebben.
- Vergelijk de uitkomsten met die van een andere wijk of de hele stad. Hiermee kun je zien wat er opvalt in jullie eigen wijk.
- Betrek de GGD, ROS en/of partners uit de wijk om de gegevens te duiden.
Stap 4: Presenteer de gegevens in een overzicht
Vat de verzamelde gegevens en de interpretatie daarvan samen in een overzicht. De vorm daarvoor hangt af van hoe je het gezondheidsprofiel wil gebruiken. Vat de gegevens in elk geval zoveel mogelijk visueel samen via tabellen, grafieken, figuren en/of geografische kaarten. Wil je in gesprek met inwoners en professionals in de wijk over het gezondheidsprofiel? Dan is een ‘praatplaat’ een handige vorm: een A3 waarop je visueel de resultaten en interpretatie samenvat. Voor het bepalen van prioriteiten en doelen voor uw gezondheidsbeleid is een uitgebreider rapport of factsheet waarschijnlijk de meest geschikte vorm. Om je te helpen hebben we verschillende instrumenten voor het maken van een gezondheidsprofiel op een rij gezet.