Landelijk beleid en verschillende programma's bieden perspectief op het verbeteren van de mentale gezondheid. Soms gericht op een doelgroep zoals de jongste jeugd (Kansrijke start), soms breed van opzet zoals Alles is Gezondheid, en soms gericht op een bepaald aspect van mentale gezondheid, zoals het landelijk meerjarenprogramma depressiepreventie. 

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport publiceert elke vier jaar een landelijke nota gezondheidsbeleid. In deze nota staan de landelijke prioriteiten op het gebied van publieke gezondheid beschreven. In de landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024 staan de concepten ‘health in all policies’ en ‘positieve gezondheid’ centraal.  Ook wordt er nadruk gelegd op een integrale aanpak waarin ook wordt gekeken naar fysieke en sociale omgeving. Vooral de mentale gezondheid, versterking van de veerkracht en vermindering van mentale druk van jongeren en jongvolwassenen krijgt aandacht in de landelijke nota. Daarnaast is er veel ruimte voor achterliggende problemen, zoals eenzaamheid en armoede/schulden. De landelijke nota geeft richting aan een lokale of regionale nota gezondheidsbeleid. Lees ook onze pagina  Van Landelijke Nota Gezondheidsbeleid naar lokaal beleid.

Het Meerjarenprogramma Depressiepreventie , gestart in 2017, moet ervoor zorgen dat er in 2030 30% minder mensen depressief worden. Zes groepen die extra risico lopen, krijgen extra aandacht. Zodat zij goede hulp krijgen als er klachten ontstaan. Het gaat om jongeren (onder wie KOPP/KOV), aanstaande en pas bevallen moeders, werknemers (in stressvolle beroepen), huisartspatiënten met signalen van (beginnende) depressie, mensen met een chronische ziekte en (overbelaste) mantelzorgers.

Het actieprogramma Kansrijke Start is erop gericht dat ieder kind de best mogelijke start verdient van zijn of haar leven en een optimale kans op een goede toekomst. De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede start. Wat er in de periode voor, tijdens en na de  geboorte gebeurt, heeft grote invloed op de ontwikkeling van kinderen, zowel fysiek, mentaal als sociaal. Het programma stimuleert gemeenten lokale of regionale coalities te bouwen of te versterken om zo te komen tot een gezamenlijke aanpak rond de eerste 1000 dagen.

Alles is Gezondheid is het nationale programma waarin overheid, bedrijven, sportorganisaties, zorgpartijen en maatschappelijke organisaties samenwerken aan een gezonder en vitaler Nederland. Er zijn acties op het gebied van zorg, school, wijk, werk en gezondheidsbescherming. Het programma bouwt voort op eerder gekozen speerpunten (waaronder depressie) en bestaande acties en er is ruimte voor nieuwe acties zoals het stimuleringsprogramma voor de aanpak van gezondheidsachterstanden. 

In het nieuwe coalitieakkoord 2021-2025 (15 december 2021) kondigt het kabinet aan dat het Preventieakkoord verbreed zal worden met ‘mentale weerbaarheid’. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft eerder in 2021 opdracht gegeven aan het Trimbos-instituut om te verkennen op welke manieren de mentale gezondheid in Nederland kan worden verbeterd. Deze verkennende studie geeft bouwstenen voor dit nieuwe onderdeel in het  Nationaal Preventieakkoord. In 2022 en verder kan een nadere uitwerking verwacht worden.

Het programma Welbevinden op School biedt binnen het primair en voortgezet onderwijs handvatten om op een positieve en integrale manier bij te dragen aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Welbevinden op School sluit aan bij het landelijk programma Gezonde School en zorgt voor een pedagogisch klimaat waarin leerlingen zich veilig voelen en zichzelf kunnen zijn. En door leerlingen met problemen tijdig te signaleren, kunnen zij de hulp en aandacht krijgen die zij nodig hebben.

Cliëntenorganisatie MIND wil psychische problemen voorkomen en mensen die hiermee te maken hebben ondersteunen. MIND biedt naast belangenbehartiging op een landelijk niveau informatie, advies en ondersteuning, zowel online en telefonisch.

Op Mentaal Vitaal kan iedereen terecht voor betrouwbare informatie over mentale gezondheid gebaseerd op de laatste stand van de wetenschap. Ook biedt Mentaal Vitaal telefonisch en online advies en ondersteuning, voor mensen zelf of als er zorgen zijn voor iemand anders.

Stichting 113 Zelfmoordpreventie is de nationale organisatie voor preventie van suïcide. Mensen met suïcidale gedachten en hun naasten kunnen 24x7 en anoniem een beroep doen op het online hulpaanbod met hulplijnen, online therapie en zelfhulp. Ook zet 113 suïcidepreventie-actienetwerken op en trainen ze professionals (‘gatekeepers’) in het herkennen van en omgaan met mensen met suïcidaal gedrag (samen met het RINO).