Van steeds meer leefstijlinterventies weten we dat ze voldoen aan de criteria voor succesvol werken aan gezonde leefstijl. Deskundigen uit wetenschap en praktijk stelden de kwaliteit, uitvoerbaarheid en effectiviteit van deze interventies vast in het onafhankelijke erkenningstraject van RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en partners. Lees hieronder welke interventies onlangs een erkenning kregen.
Niveaus Effectief en Goed onderbouwd
Interventies op het niveau I tot en met IV zijn van goede kwaliteit, gestoeld op bewezen principes van gezondheidsbevordering en geven minstens aanwijzingen voor uitvoerbaarheid. Er is een heldere beschrijving en een handleiding beschikbaar.
Eerste aanwijzingen voor effectiviteit (niveau II)
- Keer Diabetes2 Om – GLI - Online (Voeding Leeft) is een curatieve, intensieve leefstijlbehandeling voor mensen met een risico op diabetes type 2 of een diagnose van diabetestype 2. De behandeling richt zich op het voorkomen of omkeren dan wel in remissie brengen van DMT2 en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Deelnemers krijgen begeleiding bij duurzame gedragsverandering naar een gezonde leefstijl op het gebied van voeding, beweging, ontspanning en slaap. (20 december2022).
- CenteringZwangerschap (TNO (Nederlandse organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek )) bestaat uit 10 groepsbijeenkomsten voor zwangeren die in dezelfde periode zijn uitgerekend. De interventie streeft naar een goede fysieke en psychosociale gezondheid van moeder en kind en positieve ervaringen met de zorg rondom zwangerschap en bevalling (24 november 2022).
- M@ZL op het vo (Nederlands Centrum voor Jeugdgezondheid) is een methodiek die door scholen en jeugdgezondheidszorg-instellingen om middelbare scholieren met (verhoogd) ziekteverzuim vroegtijdig te signaleren en te begeleiden om te voorkomen dat zij langdurig thuiszitten of voortijdig de school verlaten (24 november 2022).
- Smaaklessen (Steunpunt Smaaklessen) is een lesprogramma voor kinderen op de basisschool over eten waarin het beleven van voedsel centraal staat. Door te proeven, voelen, horen, ruiken en kijken, verkennen zij hun eten. De pedagogische basis van het programma is ervaringsgericht leren, waarbij reflectie wordt gebruikt om de activiteiten te verankeren (24 november 2022).
Naar het overzicht met alle interventies met Eerste aanwijzingen voor effectiviteit
Goed onderbouwd (niveau I)
- Happy2gether (Rutgers) bestaat uit een programma van 3 x 90 minuten voor jongeren van 14 tot en met 21 jaar met een vmbo (Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) )/mbo-opleidingsniveau. Het doel is om geweld in (beginnende) relaties te voorkomen door gezonde relaties te bevorderen. De interventie is geschikt voor jeugd- en opvoedhulp, onderwijs of jongerenwerk (16 februari 2023).
- Kriebels in je buik (Rutgers) draagt bij aan een veilige en gezonde seksuele ontwikkeling van jonge kinderen op de basisschool. Het pakket bestaat uit een doorlopende leerlijn van groep 1 t/m 8 en sluit aan bij de leefwereld van de kinderen (16 februari 2023).
- Weet Wat Je Eet (Voedingscentrum) is een digitaal lespakket voor leerlingen vanaf 12 jaar op de onderbouw van het vmbo-t, havo, vwo en mbo. Leerlingen maken kennis met gezond, veilig en duurzaam eten met als doel dat ze in de toekomst in staat zijn een gezond en duurzaam te eten (16 februari 2023).
- Girls Talk (Rutgers) is een groepscounselingsprogramma van acht bijeenkomsten over seksualiteit, relaties en weerbaarheid voor meiden met een vmbo/mbo-niveau met een verhoogd risico op het meemaken van (online) seksuele grensoverschrijding en onbedoelde zwangerschap. Ze leren duidelijk te zijn in wat ze wel en niet willen op relationeel seksueel gebied en om in situaties van mogelijke (online) grensoverschrijding een weerbare reactie te geven (24 november 2022).
- Lang Leve de Liefde VSO (Rutgers) is een lespakket over relaties en seksualiteit voor leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs. Het doel van het lespakket is dat jongeren die zeer moeilijk leren prettige, veilige en vrijwillige relaties hebben en respect hebben voor ieders seksuele identiteit (24 november 2022).
- Krachtig in het leven staan (Arkin GGZ (Geestelijke gezondheidszorg)) is een groepstraining voor vrouwen met een migratieachtergrond. Deelnemers stellen in zes bijeenkomsten zelf persoonlijke leerdoelen vast op basis van de dimensies van Positieve Gezondheid. De training is laagdrempelig, cultuur sensitief en krijgt waardering van deelnemers en uitvoerders (10 november 2022).
- Psychische kwetsbaarheid in je naaste omgeving; handvatten voor naasten (Trimbos-instituut) is een cursus met als doel het verminderen van de ervaren mentale overbelasting bij volwassen naasten van mensen met een psychische stoornis of psychische kwetsbaarheid. In zes bijeenkomsten werken deelnemers aan bewustwording van eigen (emotionele) processen, vergroten van kennis- en vaardigheden en sociale steun. (10 november 2022).
Goed beschreven (niveau 0)
Niveau 0 is het instapniveau van het erkenningstraject. Van interventies met deze erkenning is een heldere beschrijving, een procesevaluatie en een handleiding beschikbaar.
- Smaakplezier voor de BSO (Wageningen UR) laat kinderen spelenderwijs met eten kennismaken waardoor kinderen geïnteresseerd raken in eten en er meer over willen weten. De interventie is mooi vormgegeven en biedt kinderen op de BSO een gevarieerd en actueel lesprogramma (20 maart 2023).
- GrowWizzKid (GrowWizzKid) combineert voeding, natuur, techniek en duurzaamheid en leert kinderen in het basisonderwijs op een onderzoekende en ervarende manier wat gezonde voeding is, waar dit vandaan komt en hoe gezonde voeding is toe te passen. (20 maart 2023).
- Living Loving (Weerbaar in seksualiteit) is doorlopende leerlijn voor het voorgezet onderwijs en stelt scholen in staat structureel aandacht te besteden aan seksuele en relationele vorming. Voor docenten is er een training zodat zij de interventie goed en betrokken kunnen uitvoeren (20 maart 2023).